onderzoek kunstenaars
uit 'Tekst en beeld'
<< terug naar homepage
Guillaume Apollinaire (1880-1918) een schrijver en kunstcriticus. Hij is geboren in Rome maar bracht zijn jeugd door aan de Franse kust. Als een van de eersten schreef Guillaume surrealistische verhalen. Guillaume Apollinaire was een van de belangrijkste dichters van de twintigste eeuw.
Toen hij 20 was werkte hij in Parijs bij een bank en schreef voor een krant en een paar tijdschriften. In 1900 schreef hij zijn eerste pornografische roman. In 1902 kwam hij terug naar Parijs en startte de tijdschriften ‘Le Festin d'Esope’ en ‘La Revue immoraliste’. Hij hield zich daarin bezig met satirische en semi-pornografische teksten. Samen met verschillende beeldende kunstenaars publiceerde hij zijn gedichten. Maar er was nog geen sprake van fusie tussen taal en beeld. In 1904 raakte hij bevriend met Pablo Picasso. Dat bracht hem in contact met het kubisme van Picasso en Georges Braque. Apollinaire groeide uit tot intellectuele voorvechter en verdediger van de moderne schilderkunst. Volgens Apollinaire was kunst geen spiegel voor de natuur en was het kubisme meer conceptueel dan waarnemingsgericht. In 1912 raakte hij bevriend met de schilder Marcel Duchamp, juist op het moment dat deze de kubistische schilderkunst achter zich laat en op een veel conceptueler niveau verder gaat.
De gedichten van Apollinaire, gedeeltelijk beïnvloed door de symbolisten, combineren traditionele poëzie met moderne beeldtaal. Zijn werken ‘Alcools’ en ‘Calligrammes’ worden algemeen tot de belangrijkste en invloedrijkste scheppingen op het gebied van de hedendaagse poëzie gerekend. Het begint bij 'Alcools'. Het zijn klassieke rijmschema’s gecombineerd met moderne tekeningen. Alle leestekens ontbreken waardoor woorden en gespreksflarden op zichzelf komen te staan. De lezer kan niet meer gewoon van links naar rechts de tekst lezen maar wordt gedwongen om zijn eigen fantasie te volgen. Zoals het kubisme in de schilderkunst de werkelijkheid fragmenteert en door elkaar schudt, zo springt Apollinaire om met de woorden in zijn gedichten. 'Calligrammes' is begonnen in de eerste wereld oorlog, waar zijn gedichten op typografische wijze figuratieve vormen aannemen.
http://www.ubu.com/sound/app.html <-- hier vind je een geluidsfragment met een gedicht van Guillaume Apollinaire.
Georges Braque (1882-1963) een Franse schilder en beeldhouwer. Samen met Pablo Picasso is hij de grondlegger van het kubisme. Braque ontwikkelde zijn schildertalent tijdens het werken voor zijn vader, die ook schilder was.
In 1900 verhuisde hij naar Parijs waar hij ging studeren. Daar sloot hij zich aan bij het Fauvisme. Matisse, Dufy en Derain vormden inspiratiebronnen voor Braque, evenals de landschappen van Cézanne. Toen hij Cézanne als inspiratiebron kreeg brak hij met het fauvisme. Samen met Picasso werd hij de leider van het kubisme. Braque en Picasso werkten nauw samen, hun samenwerking was buitengewoon hecht en persoonlijk.
Zijn werk bestaat uit geometrische vereenvoudigingen, waarin hij natuurlijke vormen opbreekt in een half abstracte, het hele beeldvlak vullende compositie van hellende, elkaar overlappende vlakken die in een zo ondiepe ruimte samengeperst zijn dat zij naar buiten, in de richting van de kijker lijken te bewegen in plaats van naar binnen naar een verdwijnpunt. In de grote composities van Braque is het kubistische doel duidelijk terug te vinden, namelijk de wereld weergeven vanuit verschillende oogpunten. Braque wilde het gevoel creëren dat je je binnen het schilderij kon 'bewegen'. Het stilleven van 1927 tot 1955 het belangrijkste onderwerp binnen zijn werk.
Gran Fury is een groep Amerikaanse kunstenaars, ze zijn begonnen in 1988. De naam verwijst onder andere naar de woede van deze kunstenaars over de AIDS-pandemie. Ze maken onofficiële propaganda. Ze creëren werk dat dezelfde strategieën gebruikt als reclame om een breder publiek te bereiken. Gran Fury maakt gebruik van een onstuimige combinatie van 'bold' fonts en grafisch ontwerp, een guerrilla achtige verspreidingstactiek en steun van kunstinstituten om een duidelijk beeld te geven van de urgentie van de aids-epidemie in het licht van de rampzalige regering en de politieke passiviteit.
Gran Fury is het bekendst van de silence = death afbeelding die ze maakten om de activistische beweging rond AIDS te definiëren. Gran Fury werd verder beroemd door vele andere visueel, opvallende, confronterende werken, die allemaal zouden worden gepresenteerd als onderdeel van de visuele textuur van New York City en andere stedelijke omgevingen.
De afbeelding van hiernaast van Gran Fury toont twee zoenende jongens en de tekst 'Read my lips', alsof men er dan zeker van zou zijn dat iemand AIDS heeft.
Jenny Holzer, geboren in 1950, is een Amerikaanse beeldhoudster en conceptuele kunstenares. Jenny Holzer behoort tot de feministische tak van de generatie kunstenaars rond 1980. Vergelijkbare tijdgenoten zijn Barbara Kruger, Cindy Sherman, Sarah Charlesworth en Louise Lawler.
Holzer is vooral bekend om haar grootschalige publieke displays die billboard advertenties, projecties op gebouwen en andere architecturale structuren, evenals verlichte elektronische displays omvatten. De belangrijkste focus van haar werk is het gebruik van woorden en ideeën in de openbare ruimte . Straatposter en LED-borden werden haar meest zichtbare medium, hoewel Holzer een breed scala aan media in al haar andere werk heeft gebruikt, waaronder bronzen plaquettes, geschilderde borden, stenen banken en poefs, stickers, T-shirts, schilderijen, foto's, geluid, video, licht projectie, het internet , en een Le Mans raceauto .
Holzer haar schreef teksten zelf voor een lange tijd tussen 1977 en 2001. Maar sinds 1993 is ze vooral bezig met teksten geschreven door anderen. Sommige van deze zijn literaire teksten van grote auteurs zoals de Poolse Nobelprijswinnaar Wislawa Szymborska , Henri Cole (USA), Elfriede Jelinek (Oostenrijk), Fadhil Al-Azawi (Irak), Yehuda Amichai (Israël) en Mahmoud Darwish (Palestina). Ze maakt ook gebruik van teksten uit verschillende contexten, zoals passages uit de-gerubriceerde documenten Amerikaanse leger uit de oorlog in Irak. Bijvoorbeeld, een groot LED-werk presenteert uittreksels uit de notulen van de verhoren van Amerikaanse soldaten die mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden in Abu Ghraib had gepleegd, ze maakte van wat ooit een geheim was nu een openbaar werk.
De werken Holzer's spreken vaak van geweld, onderdrukking, seksualiteit, feminisme, macht, oorlog en dood. Haar voornaamste zorg is om te verlichten, aan het licht brengen wat dacht in stilte en bedoeld om verborgen te blijven.
Barbara Kruger, geboren in 1945, is een Amerikaanse conceptuele kunstenares. Het grootste gedeelte van haar werk bestaat uit zwart-wit fotografie met quotes in wit op rode Futura Bold Oblique of Helvetica Ultra Condensed letters. De zinnen/quotes in haar werk bevatten vaak de woorden "you", "your", "I", "we", and "they". Ze heeft eerst gewerkt als ontwerper bij een magazine.
Haar werk is een goed voorbeeld van tekst en beeld. Vrijwel al haar werken zijn een combinatie daarvan. Door het gebruik van vraagstukken in taal en beeld wordt Kruger vaak gegroepeerd met feministische, postmoderne, conceptuele kunstenaars als Jenny Holzer, Sherrie Levine, Martha Rosler, and Cindy Sherman. Net zoals Holzer en Sherman, in het bijzonder, maakt ze gebruik van de techniek van massacommunicatie en reclametechnieken om te exploreren naar geslacht en identiteit.
Het grootste gedeelte van haar werk, zoals hierboven als gezegd, voegt een gevonden foto uit bestaande bronnen met een agressieve tekst samen. Ze ontwikkelt haar ideeën op de computer en laat die dan op billboard formaat maken. Een groot deel van haar tekst confronteert de kijker met feminisme , consumentisme , en individuele autonomie en verlangen, hoewel haar zwart-wit beelden worden geselecteerd uit de mainstream tijdschriften. Kruger confronteert, met haar beelden en tekst, de kritiek van seksisme en de verspreiding van de macht binnen culturen is een terugkerend motief in het werk van Krugers.
<< terug naar kwartaal 1